Vaginale infecties

Heb jij ook wel eens een vaginale infectie gehad? Bijna elke vrouw krijgt er in haar leven één of meerder keren mee te maken. Meestal niet zo’n prettig idee om daarmee naar je huisarts te moeten of zelfs naar de gynaecoloog.

De meest voorkomende veroorzakers zijn de gist candida bacteriën zoals Gardnerella die bacteriële vaginose (BV) veroorzaken. Zelfzorggeneesmiddelen die vrij verkrijgbaar zijn bij de drogist helpen meestal snel bij een schimmelinfectie. Ook de middelen tegen BV kunnen verlichting geven. Het spoelen met melkzuuroplossing wat verlichting geven. Echter als de achterliggende oorzaak van een infectie niet goed wordt weggenomen, kan een infectie gemakkelijk terugkomen.

Vaginale infecties zijn in twee groepen in te delen: Onaangenaam ruikende overvloedige en dunne afscheiding door een infectie met bacteriën of een brandend, jeukend gevoel dat gepaard gaat met witte klonterige afscheiding veroorzaakt door schimmel. Een aparte categorie zijn de SOA’s: Seksueel Overdraagbare Aandoeningen. De meest voorkomende zijn trichomonas, genitale wratjes, chlamydia en herpes. Alle vaginale infecties kunnen samengaan met pijn tijdens het vrijen.

Door de behandeling van een schimmelinfectie of een bacteriële infectie (bacteriële vaginose) met middelen van de drogist of uit de apotheek (op doktersrecept) worden bacteriën en schimmels gedood. De oorzaak voor deze infecties liggen meestal niet in de vagina zelf, maar in de samenstelling van bacteriën in de darm. Daar veranderen deze geneesmiddelen niets aan. Een SOA moet uiteraard altijd goed behandeld worden met daarvoor geëigende antibiotica voor jou en je sekspartner.

Wat kun je zelf doen om te voorkomen dat een vaginale infectie telkens weer de kop opsteekt?

Je hebt beslist wel eens gehoord dat wassen met zeep eigenlijk niet goed is. Wassen met water is echt voldoende. Gebruik je toch een doucheproduct, neem dan een middel dat de zuurgraad niet aantast. De vagina moet namelijk zuur zijn van binnen (de pH-waarde zegt iets voor de zuurgraad, deze moet lager zijn dan 4) en zeep wast zuur heel grondig weg. Dat geeft bacteriën die niet van zuur houden volop de gelegenheid om te groeien.

Zorg ervoor dat er geen wondjes ontstaan in de huid tussen je anus en vagina en rondom je schaamlippen. Stop dus met ontharen. Haar dat groeit bij je vulva heeft een beschermende werking. Het zit daar niet voor niets! Scheren, epileren, waxen, het veroorzaakt kleine wondjes waar bacteriën en schimmels zich heel plezierig bij voelen. Draag geen strings of andere strakke kleding. Dit veroorzaakt irritatie in het huidgebied door wrijving. Gebruik alleen superzacht WC papier. Nog beter is om schoon te maken met fris water.

Stop met het dragen van inlegkruisjes. Dat vinden schimmels en bacteriën heel fijn, ze groeien des te harder. In de meeste inlegkruisjes zitten residuen van chemische stoffen zoals bleekmiddelen, deze veroorzaken irritatie van de kwetsbare huid van je vulvalippen en de slijmvliezen van de vagina. Het probleem wordt hierdoor eerder groter dan kleiner.

 

Vrij niet als het zeer doet. Je vagina kan droog aanvoelen tijdens een infectie, ook zijn slijmvliezen ontstoken en zijn er kleine wondjes, vrijen kan daardoor pijnlijk zijn. Hierdoor komt juist meer irritatie en meer wondjes, het probleem wordt er groter door.

Na de overgang kun je gemakkelijker een vaginale infectie opdoen, omdat het vaginale slijmvlies veel dunner en kwetsbaarder wordt. Als dit het geval is en vrijen hierdoor pijnlijk wordt helpt een plaatselijke behandeling met het vrouwelijke hormoon estradiol of estriol. De dosering die nodig is, is uiterst laag. Gelijk aan het slikken van één anticonceptiepil per jaar. Deze hormoonbehandeling is daarom absoluut niet gevaarlijk en kan zonder bedenkingen jarenlang worden voortgezet. Deze hormonen moeten door een arts worden voorgeschreven.

pH en probiotica

Je kunt bij beginnende klachten, of infecties die gemakkelijk terugkomen zorgen dat de zuurgraad in je vagina lager wordt (dit betekent dat het zuurder wordt) en dat er de juiste zuurvormende bacteriën die je vagina beschermen tegen de groei van foute bacteriën en schimmels gebruiken.

Middelen met deze goede bacteriën bevatten verkrijgbaar als probiotica om te slikken en als vaginale zetpil. Vaginale spoelingen met melkzuuroplossing zijn weinig effectief. Niet alleen spoel je de foute bacteriën of schimmels weg, maar ook je eigen probiotische bacteriën. Nog effectiever is mogelijk verbeteren van de samenstelling van je darmbacteriën. Een goede samenstelling van deze probiotische bacteriën in je vagina en in je darm voorkomen de groei van slechte bacteriën en schimmels. Laat je adviseren door een deskundige. De belangrijkste soorten probiotische melkzuurbacteriën die de vagina gezond houden zijn Lactobaccilus Cripatus, Lactobacilus Gasseri en Lactobacillus Jenseni. Neem bij vaginale klachten het liefst een middel wat tenminste één van deze lactobacillen bevat. In het algemeen zijn probiotica met véél verschillende bacteriestammen en met een hoog aantal bacteriën per capsule het meest effectief.

Immuunsysteem

Opdat je eigen lichaam in staat is om bacteriën en schimmels te bestrijden is een goed werkend immuunsysteem nodig. De basis van een goed werkend immuunsysteem is een gezond microbioom. Een gezond vaginaal microbioom bestaat uit maar weinig soorten bacteriën, lactobacillen die zowel melkzuur als waterstofperoxide maken. Zo houden deze bacteriën ongewenste indringers buiten de deur. Deze lactobacillen komen uit een gezonde darm. Goede voeding voor je darm is daarom van belang:  (groene) groenten, knollen, rood en blauw fruit, noten, zaden, peulvruchten. Deze zijn vezelrijk en bevatten veel stofjes die je immuunsysteem stimuleren in zijn werking. Dagelijks groenten eten is daarom heel belangrijk als infecties steeds de kop opsteken. Minstens 250 gram groenten per dag, maar de dubbele hoeveelheid is beter. Het immuunsysteem heeft ook voldoende vitamine D nodig. Vitamine D maak je als je met je blote huid zonder dat deze ingesmeerd is met een zonnebrandcrème in de maanden april t/m september tussen 11 uur ’s ochtends en 4 uur ’s middags in de zon komt. Kun je niet vaak genoeg in de zon, slik dan een voedingssupplement met vitamine D. Volwassenen kunnen gerust 50 tot 75 mcg per dag innemen.

Een natuurlijke behandeling tegen vaginale infecties maakt gebruik van aromatherapie, van etherische olie. Etherische oliën zijn vluchtige, snel verdampende stoffen, die bloemen en planten hun geur geven. Van de aroma’s van bepaalde planten is al eeuwen bekend dat deze bacteriën en schimmels kunnen doden. Heel bekend en goed onderzocht zijn de etherische olie van Tea Tree, Tijm en Lavendel. Ook in Nederland zijn vaginale zetpillen op basis van aromatherapie te koop. Omdat het gaat het om natuurlijke stoffen en niet om een antibioticum, maak je de goede bacteriën, die juist beschermen niet dood. Aromatherapie kan zowel gebruikt worden ter behandeling van een eerste infectie als ook om terugkerende infecties te voorkomen.

Hormoonpoli

Vrouwen met terugkerende vaginale infecties raden we aan om een test te doen die meet welke bacteriën er in je vagina aanwezig zijn, een z.g moleculair genetisch microbioomonderzoek. Zo wordt duidelijk of er voldoende melkzuurvormende bacteriën in de vagina aanwezig zijn en welke soorten precies. Ook ongewenste bacteriën worden in kaart gebracht. Op deze manier kan persoonlijk advies gegeven worden.