Hormoonbalans voor vrouwen in 15 punten

Voor het oplossen van een hormonale disbalans bestaan geen wonderpillen, al wordt de anticonceptiepil wel vaak gebruikt om die reden.

Hieronder alle andere mogelijkheden voor herstel van een hormonale disbalans:

1. Een hormonale disbalans hef je niet op door gebruik van synthetische hormonen zoals de pil. Deze hormonen zijn zo sterk werkzaam dat zij de subtiele balans tussen eierstokhormonen, bijnierhormonen, mannelijke en vrouwelijke hormonen en schildklierhormonen eerder verstoren dan verbeteren. Een probleem kan wel gecamoufleerd worden. De ‘Pil’ was oorspronkelijk ontworpen als een anticonceptiemiddel en bleek ook effect te hebben op het bloedverlies tijdens de menstruatie. Het is middel is niet bedacht voor de ‘behandeling’ van pijnlijke en onregelmatige menstruaties bij jonge meisjes van 12-16, noch voor vrouwen van 45-55 met overgangsklachten.
2. De ‘Pil’ bootst een cyclus na. Het hebben van cyclus na cyclus is vooral een modern verschijnsel. Oorspronkelijk hadden vrouwen lang niet maandelijks een cyclus. Bij jager-verzamelaar volkeren die heel dicht bij de natuur leven, hebben vrouwen misschien maar 50 of hooguit 100 cycli per vrouwenleven. De rest van de tijd hebben zijn kinderen aan de borst of zijn ze zwanger. In onze moderne tijd hebben vrouwen wel 500 cycli per leven. Zo vaak een cyclus is niet normaal en leidt aantoonbaar tot problemen als premenstrueel syndroom en bloedarmoede. De kans op hormoongevoelige borstkanker verdubbelt als de pil meer dan 10 jaar gebruikt wordt vanaf je 35ste.
3. Bijnierhormonen en eierstokhormonen lijken biochemisch erg op elkaar. Als er langdurig veel van het bijnierhormoon cortisol wordt gemaakt, zoals bij chronische stress, kan dit cyclusproblemen veroorzaken. De werking van progesteron wordt verstoord door cortisol.
4. Als er gesproken wordt over hormoonbalans wordt wat betreft de eierstokhormonen verschillende dingen bedoeld:
   1. Evenwicht progesteron enerzijds en estradiol anderzijds
   2. Evenwicht tussen de diverse stofwisselingsproducten van oestrogeen. 2OH-oestron enerzijds ten opzichte van 4OH- en 16OH-oestron anderzijds. De 2OH variant behoort het meest aanwezig te zijn. Bij een overmaat aan 4OH- en of de 16OH-varianten horen veel klachten: PMS, menstruele migraine, slapeloosheid, emotionele onevenwichtigheid, vorming van goedaardige gezwellen als myomen, eierstokcysten en endometriose, cystes en fibromen in de borst, meer kans op afwijkende PAP uitstrijkjes en een verhoogde kans op kanker van de baarmoeder, de baarmoedermond, de eierstok en de borst.
5. Oestrogeen moet wateroplosbaar worden gemaakt en tot slot onwerkzaam worden gemaakt alvorens het wordt uitgescheiden via urine en ontlasting. Dit gebeurt met dezelfde enzymen die ook stresshormoon adrenaline en alle op oestrogeen gelijkende hormoonverstorende stoffen afbreekt. 
6. Minder stress leidt tot een verminderde kans op hormonale disbalans. Omdat we stress niet zomaar aan- of uit kunnen zetten is het belangrijk te weten hoe je ervoor kunt zorgen dat stressfactoren je lijf niet ontregelen. Bewezen werkzaam daarin zijn yoga en mindfulness.
7. De cortisolproductie blijft beter in balans door voldoende slaap, minstens 8 uur per nacht.
8. Vrouwen maken wel tien keer zoveel testosteron als oestradiol. Met andere woorden testosteron is voor vrouwen evengoed erg belangrijk. De aanmaak van testosteron kan verbeteren door krachttraining. 
9. Giftige stoffen als nicotine, alcohol en cafeïne ontregelen het subtiele evenwicht tussen bijnieren enerzijds en eierstokken anderzijds. Na het drinken van 1 glas wijn wordt de cortisol aanmaak 30% hoger gedurende de volgende 24 uur, ook stijgt de oestrogeenaanmaak. Het drinken van 1 kopje koffie scheelt ook een procent of 20.
10. Hormoonverstorende stoffen die je via de voeding of via de huid binnenkrijgt verstoren het subtiele evenwicht eveneens. Denk hierbij aan parabenen, conserveringsmiddelen in verzorgingsproducten en make up. Weekmakers in plastic verpakking van levensmiddelen, in de binnenkant van blikken en in plastic flessen. Residuen van bestrijdingsmiddelen die in de landbouw gebruikt worden. Gemiddeld staan mensen bloot aan zo’n 300 verschillende hormoonverstorende stoffen per dag. 
11. Een verhoogde gevoeligheid voor hormonale veranderingen kan optreden door stressvolle gebeurtenissen tijdens je puberteit, je kindertijd, tijdens de zwangerschap van je moeder en zelfs tijdens het leven van moeder of grootmoeder, vader of grootvader. Dit heeft te maken met de zogenaamde epigenetische conditionering. Epigenetica betekent verandering in de werking van genen door gebeurtenissen van buitenaf. Je genen zijn de hardware en het epigenetische programma is je software. Het goede nieuws is dat software opnieuw geprogrammeerd kan worden.
12. Om ervoor te zorgen dat de enzymen die de hormonen afbreken optimaal actief zijn, is het eten van groene groenten essentieel. De vuistregel: elke dag meerdere keren per dag een flinke portie groenten per dag, tenminste 300-500 gram per dag. Meer kleuren gelijktijdig maakt het eten van veel groenten makkelijk. Dat geldt ook voor verschillende bereidingswijzingen per dag, denk aan grillen, stomen, sap, staafmixersoep, smoothies, wokken.
13. Koolsoorten, in het bijzonder broccoli en spruitjes bevatten een stof (DIM) die ervoor zorgt dat oestrogeen effectief wordt afgebroken De hoogste concentratie van deze stof bevindt zich in kiemen van broccoli.
14. Eet vers en onbewerkte voeding. Eet voldoende vetten en eiwitten voor een goede verzadiging. Eet niet te vaak, liefst niet vaker dan 3 keer per dag. Eet regelmatig een keer niet. 
15. Laat toegevoegde suikers weg uit de voeding. Door suikers en koolhydraten wordt de insulineproductie aangejaagd. Bij verhoogde insuline-aanmaak is tussendoor trek en moeten eten een gevolg. Er wordt ook meer insulinegroeifactor gemaakt, dit versterkt de oestrogeendominantie.